BIST 100 Endeksi 1,5 dolar

Şebnem TURHAN

Merkez Bankası’nın faiz indirimi mesajları vermeye başladığı 1 Eylül’den bu yana TL dolara karşı yüzde 12,5 değer kaybetti, Türkiye’nin 10 yıllık tahvil faizi 300 baz puan arttı ve Türkiye’nin 5 yıllık ifl as risk primi CDS’leri de 87 puan yükseldi. Tüm bu olup biten sırasında Borsa İstanbul BİST 100 endeksi TL bazında bu dönemde yüzde 3,83 gerilerken dolar bazında endekste kayıp çok daha yüksek oldu. BİST 100 endeksi dolar bazında 1 Eylül’den bu yana yüzde 14,3 düşerken en yüksek kayıp ticaret ve bankacılık endekslerinde oldu. BİST 100 endeksinin dolar bazında en yüksek seviyeyi gördüğü 2010 Kasım ve 2013 Mayıs’a göre ise dolar bazında düşüşü yüzde 70’i aştı. Mayıs 2013 ve Kasım 2010’da 5 doların üzerine çıkan dolar bazında BİST 100 endeksi şimdi ise 1.51 dolar seviyelerinde.

Ticarette ‘fahiş fiyat’ da etkili

Borsa İstanbul’da ulaştırma hariç tüm endeksler dolar/TL’nin sert hareketlerine başladığı 1 Eylül’den bugüne dolar bazında kaybetti. En fazla kayıp ise yüzde 21,94 ile ticaret endeksinde yaşandı. Bu endekste son dönemlerde fahiş fiyat suçlamasıyla denetimlerin yoğunlaştığı perakende zincirlerinin de hisselerinin bulunması kaybın biraz daha fazla olmasına neden oldu. Hem TL’nin dolara karşı kaybı hem de soruşturma haberleri ticaret endeksinde satışı hızlandırdı.

Bankacılık endeksinde yüzde 90 kayıp

Bankacılık endeksi ise son günlerde sürekli kayıpta. Yabancı yatırımcının tercih ettiği şirketlerin yer aldığı bankacılık endeksinde 1 Eylül’den bu yana yaşanan düşüş yüzde 20,59 oldu. Bankacılık endeksi hem dolar/ TL’deki sert hareketler, CDS’teki yükseliş hem de 10 yıllık tahvil faizindeki yükselişten olumsuz etkileniyor. Ayrıca yabancı yatırımcı oranının da yüzde 41,48 ile tarihi en düşük seviyeye inmesi de kalan yabancının bankacılık endeksinde yoğun satışının sürdüğünü gösteriyor. Kasım 2010’da 12 doları aşan bankacılık endeksi şimdi ise 1.29 dolar seviyesinde. 11 yılda yaşanan kayıp yüzde 90’ı buldu. Dün ise bankacılık endeksinde toparlanma çabaları görüldü.

Halka arz endeksinde yüzde 9,14 düşüş

Dolar bazında yüksek kayıp yaşayan bir diğer endeks ise tekstil oldu. 1 Eylül’den bu yana düşüş yüzde 18,29 seviyesinde. İnşaat endeksi ise yüzde 17,1 kayıp yaşadı. İki endekste de tedarik zincirindeki sıkıntıların yanı sıra hammadde fiyatlarındaki rekorlar ve TL’nin dolara karşı kaybı düşüşlerde etkili oldu. Gıda endeksinde ise yüzde 17 kayıp var. Borsa İstanbul’a yeni gelen yatırımcıların yoğun tercih ettiği BİST 100 dışı şirketlerin bulunduğu BİST TUMY endeksinde de yüzde 11,99 kayıp var. TL bazında ise bu endeks neredeyse yatay kaldı yanı sürede. Yine yerli bireysel yatırımcının en çok tercih ettiği halka arz edilen şirketlerin hisselerinin işlem gördüğü halka arz endeksi aynı dönemde yüzde 9,14 düştü. Endeks TL bazında ise yüzde 2,24 getiri sağlamayı başardı.

Ulaştırma endeksi dolar bazında tek kazanan

Normalleşmenin başlamasıyla operasyonlarını artıran havacılık sektörü şirketlerinin etkisiyle ulaştırma endeksi 1 Eylül’den bu yana dolar bazında getiri sağlayan tek endeks oldu. Bu dönemde dolar bazında yüzde 0,17 yükselen ulaştırma endeksi TL bazında ise yüzde 12,71 getiri sağladı. THY ve Pegasus hisseleri de yabancı aracı kurumların raporlarında al tavsiyeleriyle yer alıyor.

Sanayi endeksi de yüzde 11,79 geriledi

Yabancı aracı kurum raporlarında al tavsiyesi verilen sanayi şirketlerinin yer aldığı sanayi endeksi de dolar bazında 1 Eylül’den bu yana yüzde 11,79 kayıp yaşamaktan kurtulamadı. Kimya, petrol ve plastik endeksi de aslında yükselen emtia fiyatları nedeniyle dikkat çeken endeksler arasında. Dolar bazında 1 Eylül’den bu yana yaşanan kayıp yüzde 5,78 seviyesinde. Ancak TL bazında bu endekste de getiri yüzde 6’yı aştı.

Dolar/TL’de yeni zirve 9,37

Önceki gün Türkiye piyasaları açıkken 9.34 lira sınırına dayanan dolar/TL dün Türkiye piyasaları kapalı iken uluslararası işlemlerde 9.37 lirayı aştı. 9.3765 lirayı gören dolar/TL Türkiye piyasaları açıldıktan sonra 9.33 lira seviyesinden işlem gördü. Dolar endeksinin küresel çapta değer kaybettiği ve gelişmekte olan ülke para birimlerinin güç kazandığı dün dolar/TL de 9.30 ile 9.35 lira arasında dalgalı bir seyir izledi.